Көбісі сәнді әйелдердің қалауымен байланысты деп санайды, бірақ стереотипке қарамастан, тіпті бұл салада ер адамдар көп жұмыс істейді. Ер адамдар әлі күнге дейін әйел не киетінін таңдайды, бұл ХХІ ғасырда ақылға қонымсыз емес пе? Сәнді конгломерат Kering құрамына 60-тан астам бренд кіреді — бұл Gucci, Saint Laurent, Bottega Veneta, Balenciaga, Valentino, McQueen және басқалар. Өткен жылдың күзінде Сара Джейн Бертонның орнына Шон Макгир Александр Маккуиннің жаңа креативті директоры болып белгіленген.  Осылайша, Kering компаниясының барлық 100% шығармашылық директорлары ер адамдар болды. Олар әйелдерге арналған киімдер жасайды.

Көптеген жылдар бойы ірі сән үйлері әйелдердің пайыздық мөлшерлемесін көбейтуге уәде берді. Бірақ жылдан жылға, біз жетекші орындарға қарағанда подиумда немесе шеберханаларда қыздарды жиі көре аламыз.

Бұл бизнестегі өз орындарын қанша әйел қорғай алды? Біздің алғашқы нөміріміз әйелдерге арналған, және бүгін біз қатал еркектер әлемінде, әйелдер көйлегін жасаған, бірақ оны өзгерткендерге ода жазғымыз келеді.

Вивьен Вествуд

Елестету қиын, бірақ сәнде ғана емес, жалпы мәдениетте маңызды тұлға болған Вивьеннің мансабы бастауыш сынып мұғалімінен басталған. Вествуд ерте тұрмысқа шығып, бала туғаннан кейін күндіз әліппені үйретіп, түнде эскиздер салған.

Сән өмірге Sex Pistols тобының әншісімен бірге келді. Вивьен алдымен жаңа сүйіктісін, содан кейін бүкіл топты киіне бастағанда, бүкіл ел одан киім алғысы келді. Бренд тез танымал болып, дизайнер көптеген марапаттарға ие болды. Олардың арасында Британия Империясының ордені де бар, оны оған тікелей Елизавета II патшайым табыс етті. Церемонияға дизайнер ұстамды костюмде келгенімен, төменгі іш киімсіз, Панк патшайым деген атақты иеленіп, ережелер мен конформизмге қарсы тағы бір бунтарлық қадам жасады.

Вествуд — біріші болып саналы тұтыну туралы ойланатын, тіпті өзі жеке экологияны қорғау үшін митингілерге шығып, ұрандар айтып жүрді. Ол өз өнімін тым көп сатып алмауға шақырып, Вествуд сән үйі кеңею емес, керісінше өндіріс көлемін азайтуға жұмыс істеді.

Дизайнер қайтыс болғаннан кейін, 2022 жылдың соңында сән үйінің құны 50 миллион фунт стерлингке (~28 млрд. теңге) бағаланды.

Рей Кавакубо

Өз уақытында Рейде Йоджи Ямамото мен қарым-қатынаста болған, бірақ олар ажырасып кетті, себебі қыз алғаш рет Парижде өз дүкенін ашты. Өз уақытында Рейде Йоджи Ямамото мен роман болған, бірақ олар айырылды, себебі қыз алғаш рет Парижде өз дүкенін ашты. Кавакубо өзінің шығармашылық жолында әйел денесін қайта ойлап табуға тырысты, оның коллекцияларында көбінесе гипертрофияланған немесе толығымен өзгертілген силуэттер кездеседі.  Оның үшін бұл әйелдер денесінің сексуализациясына қарсы протест. 90-шы жылдары осы стильде жұмыс істей отырып, подиумда героиннің сәні мен әйелдердің объективтілігі барлық жерде болды. Эпатажды кутюрлік көрсетілімдерге қарамастан, Comme des Garçons күнделікті киімдер, аксессуарлар және парфюмдер шығарып, үлкен табысқа жетті. Жапондық брендті әсіресе бүкіл әлемдегі скейтшілер мен рэперлер жақсы көрді, ал киімдегі кішкентай қызыл жүрек жастар арасында қарыспалықтың символына айналды. Канье Вест «Yeezy» брендін құруға Кавакубоның шығармашылығынан Шабыт алғанын бірнеше рет айтқан.

Рей ашқан көпбрендті дүкен Dover Street Market, 2004 жылы Парижде ашылып, қазір Нью-Йорктен Пекинге дейінгі сегіз қалада бар, люкс пен андеграундты нәзік түрде біріктіре отырып жұмыс істейді.

81 жасында Рей әлі де сән үйін басқарып, бос уақытында сурет салады.

Донателла Версаче

Ол өзінің фамилиясының даңқының көлеңкесінде қалмады және үлкен ағасы қайтыс болғаннан кейін оған жеткен сән үйінің даңқын сақтап, арттыра алды. 80-ші жылдары Донателла Версаче үйінде жұмысын бастады, алдымен дизайнердің көмекшісі ретінде, кейін PR-менеджер болды. Джанни әрқашан кіші қарындасын өзінің музасы деп атаған, бірақ соған қарамастан сән үйінің қабырғаларында жиі жанжал болды.  Қарындасы мен ағасының әдемілік туралы әртүрлі көзқарастары болды, бірақ Донателла өз пікірінде тұра алатын және брендке қандай табыс әкелетінін түсінетін адам еді. 1997 жылы Джанни Версаче өлтірілгеннен кейін, сән үйінің басшысы Донателла болды. Қажетті білім жоқ болса да, Донателла жаңа коллекциялар жасауды бастады. (Университетте ол әдебиет пен тілдерді оқыған, ал сән туралы білетін барлық нәрсені Джанниден естіген.) Ағасының өлімін қатты сезініп, сыртқы және ішкі мәселелерді жеңе отырып, ол есірткіні тастап, сән үйіне жаңа өмір сыйлады, миллиондаған қарызды жабуға қол жеткізді.  Сыншылар мен әріптестер оның жарқын блонди және гениалды дизайнердің кіші қарындасы ретінде бизнесті сақтап қалатынына күмәнданған еді, бірақ ол бұл міндетті жүзеге асырды. Қазір Versace – ең табысты итальяндық брендтердің бірі, оның басында әйел тұр.

Мери Кейт және  Эшли Олсен (The Row)

2000-шы жылдардағы егіздер туралы балалар комедиялары есіңізде ме?  Бұл егіздер туралы романтикалық комедиялар телеарналарда күнде көрсетілетін, уақыт өтті, бірақ олардың танымалдығы өзгерген жоқ.  Заңдарға қарамастан, жұлдызды балалар жаңа мамандық игеріп, жаңа заманның жақсы талғамының ірге тасы болды.

The Row — бұл минимализмнің эстетикасы, олардың заттары таптырмас классикаға айналды, силуэттер танымал, коллекциялар коммерциялық тұрғыдан табысты.

Дизайнерлер үлкен жарнамалық науқандарды ұйымдастырмайды, сұхбат бермейді, олардың киімдері өзі үшін сөйлейді. Дегенмен, әрбір өзін-өзі құрметтейтін атақты адамдар олардың шоуларына түсуге тырысады, ал the Row өз брендінде қолданатын әдістер университеттердегі жағдайларға бөлінеді.

Фиби Файло

Фиби Файло — бұрынғы Chloé мен Céline компанияларының шығармашылық директоры, өткен жылдың 30 қазанында өзінің атымен аталатын брендіның дебюттік коллекциясын таныстырды. Бірнеше сағат ішінде көпшілігі, оның ішінде 12 000 фунт стерлингке (~ 7 миллион теңге) бағаланған қой жүнінен жасалған бешпет, толығымен сатылып кетті. Оның оралуы 2023 жылғы ең маңызды сән жаңалығы болды.

Кейбір жылдар бойы дизайнер индустрияға қайта оралуын кейінге қалдырып, фанаттарын бекер үміттендірген еді. Бренд сайты бірінші дроптың алдында шамадан тыс жүктеліп, жұмыс істемей қалды, көптеген адамдар таңға дейін беттерін жаңартып, алғашқы болып сатып алуға тырысты. Фиби ұсынған заттарды қайтару немесе айырбастау мүмкін емес, себебі егер олар сәйкес келмесе, дизайнердің беделі осындай шарттарды қабылдауға мүмкіндік береді.

Бұл әйел кім және неге бәрі ол туралы айтады?  Фиби миллиондаған адамдарға ғашық болды, оның Celine-дегі жұмысы. Интеллектуалды сән және жаңа формациядағы әйел оның Celine-дегі уақытын осылай атап өтуге болады, үйден шыққаннан кейін ескі Селин ағымдары әлі де өсіріледі (мағынасы бойынша, ескі ақша сияқты). Файлмен жұмыс істеген дизайнерлер өздерін оның шәкірттері деп мақтанышпен атайды, олардың ішіндегі ең танымал Daniel Lee, Peter Do және Rokh.

Фиби әрбір коллекциясына жоғары бағалар алып, балаларын тәрбиелеуді қатар алып жүрді. 2018 жылы, дизайнер Celine сән үйінен соңғы коллекциясымен кеткен кезде — бұл сән үйі үшін ең табысты маусымдардың бірі болды. Адамдар бүгінгі күнге дейін Файло жасаған заттарды жаппай сатып алып, әр жаңа ретте оның жаңа көзқарасымен триумфалды оралуын күтуде.

Авторы: Анастасия Вельчинская